Borsa Sözlüğü

A

Sahip olunmayan menkul kıymetlerin ödünç alınmak sureti ile satılmasıdır.

Her hisse senedi için, her seans öncesinde bir önceki seans işlemleri dikkate alınarak ayrı bir ağırlıklı ortalama fiyat oluşturulur. Bu fiyat hesaplanırken değişik fiyattan ve miktarlardan gerçekleşen ve fiyatı tescil edilen normal emirler dikkate alınır. Bir fiyatın tescil edilebilmesi için işlemin lot olması ve gerçekleşmiş işlemin özel emir şeklinde olmaması gerekir.

Sermaye piyasası araçlarını kendi ya da müşterileri adına alım satım işlemini yapan kurumdur.

Hisse senedi fiyatlarında düşüş beklentilerinin olduğu piyasalardır.

B

Vadeli işlem sözleşmesinde uzun veya kısa pozisyonlara yatırımcının pozisyon açarken yatırması gereken teminattır.

Bir hisse senedinin bir seans süresince işlem görebileceği en alt ve en üst fiyat limitlerinin belirlenmesinde esas teşkil eden fiyattır. Bir hissenin bir önceki seanstaki ‘’Ağırlıklı Ortalama Fiyatının’’ en yakın fiyat adımına yuvarlanması ile hesaplanır.

Hisse senedinin hareketliliğini gösteren bir katsayıdır. Bir hissenin betası, hisse senedi fiyatındaki yüzdesel değişimin, piyasa endeksindeki yüzdesel değişime bölünmesiyle hesaplanır.

Hisse senetlerini halka arz eden şirketler ile tasarruf sahiplerinin doğrudan doğruya karşılaştıkları piyasadır.

Hisse senedi fiyatlarında yükseklik beklentilerinin olduğu piyasalardır.

Borsada işlem görmesine izin verilen menkul kıymetlerin listesidir.

Müşteri emirleri, aracı kurum üye temsilcileri tarafından seans içinde borsa bilgisayar sistemine aktarıldığında borsa emrine dönüşür.

Borsada belirli kurallara göre işleyen organize pazarlarda işlem gören menkul kıymetlerin, borsadaki arz ve talep koşullarına göre oluşan fiyatıdır.

Borsa üyelerinin, Borsa’da gerçekleştirdiği işlem hacmine göre hesaplanarak borsa’ya ödenen meblağ olup Borsa Yönetim Kurulu’nca belirlenir.

C

Ç

D

Borsada, belli bir süreç içinde sürekli bir fiyat artışının yoğun satışlar sonucu durdurulduğu fiyat seviyesini ifade eder.

Aynı dönem içinde bilanço kalemlerin toplam aktifler içindeki payları ve gelir tablosu kalemleri için net satışlar içindeki payına bakar.

Borsada belli bir süreç içinde fiyat düşüşünün yoğun alımlar sonucu durdurulduğu fiyat seviyesini ifade eder.

Belirli bir varlık için fiyat değişikliklerinden faydalanmak amacıyla gün içi stratejileri uygulayan aktif işlemcilerdir.

E

Girilen bir emrin, orijinal emrin fiyatına eşit ya da orijinal emrin fiyatından daha iyi fiyatlı yeni emirlere bölünmesidir. Emir bölünmesi gerçekleştirildiğinde, bölünen emirlerin toplam miktarının (toplam emir miktarının) ilk miktara eşit veya daha büyük olması zorunludur.

Alış emirlerinde fiyatların yukarıya, satış emirlerinde aşağıya çekilerek fiyat önceliğinin değiştirilmesidir.

Borsa’da işlem gören hisse senetlerinin fiyat ve getirilerinin bütünsel ve sektörel bazda performanslarının ölçülmesi amacıyla oluşturulmuştur Borsa endeksleri hisselerdeki fiyat hareketlerinden yola çıkılarak borsanın genel trendlerinin belirlenmesinde kullanılır.

Borsa endekslerindeki oranlara göre endeks kapsamındaki hisse senetlerinden oluşan portföyü işleten fonlardır.

Toplam talebin toplam arzı aşmasıdır.

Yatırımcı tarafından arzulanmayan bir reel getiri oranının gerçekleşme olasılığını ifade eder.

F

Ödünç alınan belirli bir fonun kullanma bedelidir.

Yatırım yapılan kıymetin fiyatının piyasadaki faiz oranlarından olumsuz olarak etkilenmesi durumunda oluşan risktir.

Her hisse senedi fiyatı için bir defada gerçekleştirilebilecek en küçük fiyat değişimidir. Bu adımlar baz fiyat aralığına göre belirlenir.

Hisse senetlerinin fiyatlarındaki değişimleri dikkate alarak hesaplanan endekslerdir.Her hisse senedi için, seans içinde önerilebilecek en düşük ve en yüksek fiyatlar o hisse senedi için fiyat marjını oluşturur. Mevcut uygulamada bu limitler baz fiyatın % 10 altı ve üstüdür.

Piyasa yapıcının görevli olduğu sermaye piyasası aracında seans sırasında vermek ilan ettiği alış ve satış fiyatıdır.

Fiyat dışındaki şartları standartlaştırılmış bir vadeli (forward) sözleşmenin işlem gördüğü piyasalardır. Bu piyasalarda sözleşmeye konu teşkil eden ürün, kontrat şartlarına uygun olarak ileri bir teslimat tarihinden alınıp satılmaktadır.

G

H

I

İ

Bir sermaye piyasası aracının, kendisi ya da katları ile işlem yapılabilecek asgari sayısını ya da değerini ifade eder. İşlem birimi olarak “lot” ibaresi kullanılır.

Bir piyasada, bir seansta ya da belli bir dönemde alınıp satılan (el değiştiren) menkul kıymet adedidir.

Tüm hisse senetleri için gerçekleşen işlemlerdeki her emrin içerdiği hisse senedi sayısı ile işlem fiyatının çarpılarak elde edilen yekünlerin toplanmasıdır.

J

K

Bir seansta Borsa kaydına alınan (tescil edilen) en son işlemin fiyatıdır.

Bir malı, menkul kıymeti veya vadeli işlem sözleşmesini satmaktır.

Bir şirkete ait menkul kıymetlerin borsa listesine alınmasıdır. Menkul kıymetlerin borsa kotuna alınması ile şirketin borsa tarafından gerekli görülen şartları yerine getirmiş olduğu anlaşılır.

L

Hisse senetleri piyasasında işlem birimidir.

Emri veren alıcının, işlemin gerçekleşmesi için kabul ettiği en yüksek fiyatı; satıcının ise satmaya razı olduğu en düşük fiyatı belli ettiği emir tipidir.

Fiyat ve Miktarın girildiği emirlerdir. İşlem kısmen veya tamamen olmazsa, gerçekleşmeyen kısım sistemde pasif olarak görünür.

M

N

O

Ö

P

Kısa vadeli fon arz ve talebinin karşılandığı piyasalardır. 

Bir menkul kıymetin piyasadaki arz ve talebe göre oluşan fiyatıdır.

Yatırımcıların beklentilerindeki değişmelerden dolayı menkul kıymetlerin fiyatlarında değişmelerin ortaya çıkması ile zarar oluşmasıdır.

Boğa piyasasından ayı piyasasına geçmeden önceki en yüksek ticaret noktasıdır.

Finansal Piyasaların zaman içinde belirli bir yönde hareket etme eğilimidir.

R

S

Ş

T

Finansal piyasalarda al-sat yapan kişi ya da işlemcidir. Trader analiz ettiği piyasa ve yatırım araçları içerisinden kendisine kar getireceğini düşündüğü trade’leri (al-sat’ları) yapar.

Online bir trading günlüğü yazılımıdır. Bu yazılım sayesinde tarih, saat, piyasa ismi, piyasa yönü, tradelerin ekran görüntüleri ve duygu durumu gibi konuları kayıt altına almanızı sağlar.

U

Ü

V

Fiyatlandırma verilerini, finansal araştırmaları, temel analiz ve görsel analizleri içeren bir trading programıdır.

Sermaye piyasalarında, belirli bir süre içinde işlem gören bir menkul kıymet tutarıdır.

Borsalarda piyasanın arz ve talebe göre hareket etmesinden yola çıkarak ve mumların içindeki lotları görerek nokta atışı giriş-çıkış yapılabilen trading (ticaret) metodudur.

Y

Finansal getiri beklentisiyle veya bir avantaj elde etmek için sermaye tahsis eden kişidir.

Belirli bir kaynağın ya da değerin gelir sağlamak amacıyla satın alınmasına denir.

Z